Correct halthouden (paardrijden)

Halthouden lijkt eenvoudig: toch is het een van de lastigste onderdelen van de dressuur. Bovendien is het een fundamenteel onderdeel van de training van het paard, ongeacht het type paardrijden dat men beoefent.

Een basisoefening
Het oefenen van het halthouden vinden jonge ruiters niet altijd even boeiend: dit aspect lijkt hun weinig van belang. Daarin vergissen ze zich echter, want goed kunnen halthouden is van fundamentele betekenis.

Hoe stopt een paard
Om te stoppen zet het paard zijn achterbenen zodanig neer dat zijn hele gewicht over zijn vier benen verdeeld is. Naar voren geworpen, richt hij zich weer op. Het gewicht wordt op het achterdeel overgebracht: hoe sneller de gang, hoe belangrijker de vereiste inspanning voor een zuivere ophouding wordt.

Een hele inspanning
Het paard moet de hals en het hoofd weer opheffen en zijn achterbenen loodrecht onder zich plaatsen, terwijl hij een fors beroep doet op zijn rug, buikspieren en dijen. Er moet van een paard geen moeilijke overgangen of abrupte ophoudingen worden verlangd, zolang hij het vereiste niveau nog niet heeft bereikt of als hij nog niet voldoende spierkracht heeft.

Voorwaarts en recht
De zuivere dressuur heeft als doel het paard loodrecht halt te laten houden: de benen staan onderling van voren en opzij parallel. Een paard moet "vierkant staan", zoals men pleegt te zeggen. Dit resultaat wordt verkregen met een paard dat goed voorwaarts is en goed aan de hulpen staat.

De zit centraal
Om het pard onder juiste omstandigheden halt te laten houden, moet de ruiter over een goede zit beschikken en een vaste hand hebben. Halthouden wordt eerst via de zit gevraagd; richt u op, zodat uw paard hetzelfde doet. Sluit vervolgens uw handen terwijl u uw polsen licht ondersteunt.

Kunnen ontspannen
De benen houden contact, zodat het paard zijn impuls niet vermindert. Zodra het paard halt houdt, ontspant u uw handen en uw benen. Om weer verder te gaan, opent u uw handen, met uw zit geeft u een duwtje en sluit u uw benen.

De goede werkwijze

- Vraag uw paard geen abrupte ophouding via de beweging van de handen, zonder het paard eerst met uw zit gewaarschuwd te hebben. U loopt het risico dat hij zich gaat verzetten en de bovenkant van zijn hals hol maakt; dat maakt het halthouden er niet gemakkelijker op.
- Oefen met uw handen geen trekkracht naar achteren uit. Uw paard stopt, omdat hij uw bevel begrijpt, niet omdat u uw gewicht inzet: bij dit spelletje zal hij sterker zijn dan u. Sluit uw handen terwijl u uw bovenlichaam in een korte, nauwkeurige beweging opricht.
- Zorg ervoor dat het oefenen van het ophouden geen marteling wordt voor het paard. Blijf er niet te lang mee doorgaan, dan eist u te veel van zijn concentratievermogen. Als u wilt dat het paard lange tijd stil blijft staan, laat dan de teugels vieren: dat wordt een pauze, die hij heel plezierig zal vinden.

Heeft het paard pijn
Halthouden vanuit snelle gangen eisen veel van de rug en spronggewrichten van het paard. Dat is met name het geval bij de sliding-stop in het westernrijden. Als deze wordt uitgevoerd bij een onvoldoende geoefend paard, kunnen deze oefeningen in meer of mindere mate blijvende pijn veroorzaken. Als uw paard zonder duidelijke reden op onjuiste wijze halt houdt, komt dat misschien omdat hij pijn heeft. Raadpleeg in zo'n geval altijd uw dierenarts.

Een scheve halt
We hebben het over een "scheve halt", als het paard, in plaats van halt te houden en vierkant te blijven staan, alleen met zijn achterbenen of met alle vier de benen één of meer passen opzij doet.

Een dansje
Het is niet eenvoudig te voorkomen dat een paard dit doet. Men kan proberen het achterdeel weer op de juiste plaats te krijgen via een actie van het been, maar het paard doet dan soms een stap te veel in de andere richting. Om zich te houden aan het principe van de goed begrepen impuls, is het bovendien aan te bevelen de schouders voor het achterdeel te plaatsen en niet omgekeerd.

De oorzaak van het probleem
Zoek liever naar de oorzaak van het probleem. Vaak maakt het paard een scheve halt, omdat de ruiter de hulpen niet ontspant als het paard eenmaal stilstaat. Onspan uw handen en uw benen! Soms ontspant de ruiter zijn hulpen, maar blijft hij zelf gespannen of anticipeert hij al op de volgende beweging. Men moet dus leren om zich mentaal te ontspannen.

Irritatie
Het paard kan bij het halthouden gespannen raken als er iets is wat indruk op hem maakt of waardoor hij geïrriteerd raakt: herrie, andere paarden, enz. Zijn instinct zegt hem te vluchten, terwijl u hem verbiedt naar voren te gaan: hij moet zien te ontkomen! Dit probleem lost u op door grondig te trainen, waarbij vertrouwen en gehoorzaamheid centraal staan en dwanghulpen zo veel mogelijk achterwege biljven.

Werken aan de longe
Met het geregeld werken aan de longe kunt u, wat betreft de positie van het paard, bij de ophouding uitstekende resultaten verkrijgen. Als het paard aan de longe perfect halt houdt, maar minder geoed wanneer hij bereden wordt, moet de ruiter zichzelf eens goed onder de loep nemen!