Paarden zijn over het algemeen dieren
die weinig geluid maken, omdat ze van nature vluchtdieren zijn. Om hun
verblijfplaats niet aan roofdieren kenbaar te maken, is het nodig dat ze zo
stil mogelijk zijn. Maar als paarden toch hinniken, kan je veel aan het
gehinnik opmaken. In dit artikel lees je alles over hinniken bij paarden.
Constant
communicatie
Wanneer
je vierentwintig uur tussen een kudde met twintig paarden verblijft, zal je
merken dat je heel weinig gehinnik hoort. In een westernfilm hoor je de eerste
vijf minuten van de film al meer gehinnik dan in bovengenoemde kudde. Het is
dus wel duidelijk dat paarden heel stille dieren zijn en dat moet ook wel.
Paarden zijn vluchtdieren die in de vrije natuur bedreigd worden door
roofdieren. Als er in de kudde te veel geluid zou zijn, zal de kudde al op
grote afstand gehoord worden door de roofdieren.
Ondanks
het feit dat paarden weinig geluid maken, is er constant communicatie aanwezig
in de kudde. Deze communicatie gebeurt door middel van uitdrukkingen van het
hoofd en bewegingen van het lichaam. Zelfs de allerkleinste uitdrukking wordt
opgevangen door de andere paarden uit de kudde. Dit kan het spitsen van de oren
zijn of een beweging van een staart. Elk paard weet wat er met een bepaalde
beweging bedoeld wordt.
Een complexe
taal
De
manier waarop paarden in een kudde communiceren wordt gezien als een complexe
taal. Het gezichtsveld van een paard maakt deze uitwisseling duidelijk. Paarden
geven elkaar gebaren, maar ook de uitdrukkingen en houdingen van paarden zijn
helder. Elk dier zal begrijpen wat er met die bepaalde houding bedoeld wordt.
Onderzoekers hebben ontdekt dat elke (wilde) kudde paarden toch weer andere
gebaren, houdingen en uitdrukkingen kent. Dit is net zoiets als dat mensen
verschillende talen hebben (bijvoorbeeld Nederlands, Frans en Engels).
Stemgeluid is
overbodig
Omdat
paarden via lichaamstaal duidelijk kunnen maken wat zij bedoelen, is geluid
vrijwel overbodig. Paarden gebruiken wel geluiden, maar meestal wanneer de
paarden iets verder van elkaar af staan. Zo kan een paard een brommend geluid
in de neusgaten creëren, maar kan het dier ook een langdurig gehinnik laten
horen. Op deze manier kunnen de dieren toch contact met elkaar houden en hoeven
zij niet dicht naast elkaar te staan.
Toch
komt het voor dat paarden die dicht bij elkaar staan hinniken of schreeuwen.
Als zij dit doen, zal het voornamelijk zijn omdat er gevaar is. Het hinniken of
schreeuwen is dan bedoeld om elkaar te waarschuwen. Maar ook zullen paarden
gaan hinniken om de vijand af te schrikken of als zij zich bedreigd voelen.
Hoe hinnikt een
paard?
Een
paard kan hinniken door diep in- en uit te ademen. Tijdens dit ademen zal de
lucht langs het strottenhoofd voeren om vervolgens de stembanden te laten
trillen. Het paard opent de keel en mond en door de stembanden aan te spannen
kan het paard het voortgebrachte geluid veranderen. De mate waarin de lucht uit
het lichaam wordt gestoten, is bepalend voor de sterkte en de hoogte van het
hinniken. Dit komt omdat de holtes van het hoofd en de borst de klanken
weerkaatsen.
Een rijke taal
Geen
enkele hinnik bij paarden is gelijk, het hinniken bevat eindeloos veel nuances.
Alleen mensen die hierop gestudeerd hebben, kunnen de verschillende klanken van
elkaar onderscheiden. Maar ook iedere ruiter kan de belangrijkste soorten
gehinnik leren herkennen.
De
hinnik die je het meest hoort, is de zogenaamde ‘waarschuwingsroep’. Deze is
het sterkst en het langst van alle geluiden die paarden kunnen maken. Deze
waarschuwingsroep hoor je bijvoorbeeld wanneer alle paarden uit een kudde
vertrekken, maar één paard achter blijft. Het paard laat dan via de
waarschuwingsroep weten dat hij vergeten is. Wanneer het paard die lange en
luide hinnik heeft uitgestoten, zal hij wachten tot hij antwoord krijgt van
zijn kuddegenoten. Het antwoord van de kuddegenoten laat hem weten welke plaats
hij in de kudde heeft.
Een
paard die de rest van de kudde waarschuwt, of een noodkreet geeft, zal het
hoofd omhoog werpen. De hinnik die hij uitstort is zeer krachtig.
Communicatie
tussen merrie en veulen
Het
is een feit dat een veulen het meeste ‘praat’, en dan met name met zijn moeder.
De communicatie tussen merrie en veulen is zeer belangrijk, omdat de merrie het
veulen moet beschermen. Zo kent de merrie verschillende soorten klanken, zoals
de ‘waar ben je’ hinnik, de ‘pas op’ hinnik en de ‘kom hier’ hinnik. Natuurlijk
kent de merrie veel meer soorten geluiden om haar veulen te waarschuwen, te
roepen of te vertroetelen, maar deze worden hier niet verteld. De reden dat het
hier niet verteld wordt, is omdat deze klanken minder belangrijk zijn voor de
ruiter. Ook mensen die veel ervaring met paarden hebben, weten niet wat elke
klank betekent. Dit zal voor de ruiter dus extra moeilijk zijn om te herkennen.
Ook
wanneer een veulen verdwaald is en zijn moeder niet meer terug kan vinden, zal
hij harde kreten uitslaan. Als je deze kreten hoort, hoor je aan het geluid dat
het veulen wanhopig is. De merrie zal altijd het geluid van haar veulen
herkennen en het veulen herkent de stem van de moeder uit duizenden.
Wat
leuk is om te vermelden, is het volgende verhaal. Ergens op een boerderij stond
een merrie, die 20 jaar daarvoor een veulen had gekregen. Tegen elk paard was
de merrie agressief dus zij stond altijd alleen. De eigenaar van de merrie had
het ‘veulen’ van dit paard weten te vinden en had het veulen (nu 20 jaar oud)
gekocht. De boer hoopte dat zij elkaar zouden herkennen. Toen de merrie en het
jongere paard elkaar zagen, was het alsof ze elkaar gisteren voor het laatst
gezien hadden. De merrie was totaal niet agressief naar haar zoon toe, ze
aanbad hem en begon hem vriendelijk te begroeten. Ook de ruin was niet vergeten
wie zijn moeder was.
Uit
dit verhaal blijkt dat paarden elkaar kunnen herkennen aan hun geur, maar ook
zeker aan hun geluid. Hebben zij ooit een geur van een paard geroken, zullen
zij dit hun hele leven herkennen. Ditzelfde hebben zij ook met geluiden.
Andere soorten
van hinniken
Naast
de bovengenoemde vormen van hinniken, kennen paarden nog veel meer soorten. Zo
kennen zij ook de ‘noodkreet’. Ook kunnen zij via de toon van hun hinnik laten
merken dat zij boos zijn en een dreigement aan een ander paard geven. Wanneer
paarden blij zijn, laten zij met stemgeluid weten dat zij verlangd hebben naar
het andere paard.
De
noodkreet bij paarden moet een groot bereik hebben, om hun soortgenoten in de
wijde omgeving te attenderen op gevaar. Om een roofdier op een dwaalspoor te
brengen, moet dit gehinnik gevarieerd zijn en beschikken over onderbrekingen.
Zo zal het roofdier minder snel doorhebben waar het paard zich bevindt, en
heeft het paard langer de tijd om te vluchten. Een paard wil met de
noodkreet duidelijk maken dat de paarden bij elkaar moeten komen. Samen staan
zij immers sterker dan alleen.
Wanneer
een paard kwaad is en een ander paard wilt bedreigen, zal het dier een scherp
gepiep uitstoten. Dit gepiep lijkt op een schreeuw van woede. Deze vorm van
communicatie zie je vaak bij een merrie die een opdringerige hengst op zijn
plaats wijst. Maar ook wanneer er voer is, zullen er dreigementen en
waarschuwingen uitgedeeld worden. Vooral in een stal zie je dit goed: paarden
zullen tegen de wanden van hun box schoppen, in combinatie met expressieve
gelaatsuitdrukkingen.
Een
paard die blij is, zal een kort, diep gehinnik uitstoten wat meerdere keren
herhaald wordt. Je ziet dit vooral bij paarden die blij zijn dat een soortgenoot
(die zij aardig vinden) terug is, maar ook als er eten komt of als hij de
eigenaar ziet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten