woensdag 25 april 2012

Andalusiër; de trots van Spanje


Het Andalusische paard, de trots van Spanje. Tot ongeveer 1990 was dit bijzondere en indrukwekkende paardenras alleen in Spanje te bewonderen, omdat er een exportverbod was op alle paarden die zich in Spanje bevonden. Nadat de paarden weer geëxporteerd mochten worden, heeft dit ras bekendheid gekregen over de gehele wereld. Kom binnen in de wereld van het Andalusische paard, de Spaanse trots!

Een stukje geschiedenis

Zoals U waarschijnlijk al gemerkt had, is de Andalusiér, ook wel de P.R.E. (Pura Raza Española) genoemd, afkomstig uit Spanje. Om precies te zijn: Andalusië, provincie Cadiz, Sevilla, Medina Sidonia. De Andalusiër is geboren op stoeterij Jerez de la Frontera.

De Sorraia-pony's

Spanje is waarschijnlijk één van de weinige gebieden waar de paarden niet zijn uitgeroeid tijdens de IJstijd. Op rotsschilderingen die in Spanje zijn teruggevonden, staan paarden afgebeeld. Naar alle waarschijnlijkheid zijn deze rotsschilderingen gemaakt door de Neolithische mens. De paarden die daar staan afgebeeld, zijn Sorraia-pony's, de primitieve voorouders van de Andalusiër. Wonder boven wonder bestaan de Sorraia-pony's nog steeds, dit mede dankzij de heuvelbewoners van Portugal. Deze heuvelbewoners gebruiken de Sorraia-pony al eeuwenlang als werkpony. Qua uiterlijk lijkt de Sorraia pony het meeste op de Tarpan.

De (V)Andalusiërs

De Sorraia-pony, het oorspronkelijke Iberische paardje, is in de loop der eeuwen gekruist met de paarden die door de vandalen meegenomen waren vanuit het noorden. De paarden die daaruit ontstonden werden 'Vandalusiërs' genoemd. Zo luidt dan ook de oorspronkelijke naam van de Andalusiër. Tegenwoordig wordt de naam Vandalusiër niet meer gebruikt, maar gewoon de naam Andalusiër of P.R.E.

De Moorse Overheersing

Wie een beetje bekend is met de geschiedenis van Spanje, weet naar alle waarschijnlijkheid ook dat het vaste land van Spanje langere tijd bezet is geweest door de Moren. Dit, zoals u waarschijnlijk al had begrepen, heeft ook zijn sporen achter gelaten bij de Andalusische paarden. Deze Berber-paarden, die meegenomen werden door de Moren, werden gekruist met de Andalusiër en liggen dus ook aan de oorsprong van dit unieke, Spaanse paardenras. De Berbers moet u niet verwarren met Arabische paarden. In de meeste geschiedenisboeken werd de Berber verwisseld met de Arabische paarden, welke toch in meerdere opzichten sterk van elkaar verschillen.

De zuiverheid van het ras is mede te "danken" aan het exportverbod dat Spanje was opgelegd. Dit was namelijk omdat de paardenpest heerste in Spanje voor langere tijd, welke ook vele slachtoffers hadden geëist onder de paarden. Dit exportverbod is pas sinds 1992 opgeheven.

De Romeinen

Na een jarenlange strijd hadden de Romeinen het gewonnen van de Keltische-Iberische cavalerie. Hierbij kregen de Romeinen automatisch ook de Spaanse paarden in hun bezit. Het was hetzelfde type paard, alleen kleiner dan hoe we de Andalusiër vandaag de dag kennen. De Romeinen werden meteen verliefd op het paardenras en besloten om enorme fokkerijen te starten in Spanje. Deze fokkerijen schoten in die periode als paddestoelen uit de grond. De Romeinse officieren bereden de Andalusiërs en besloten tot de export van de Andalusiër, naar elke uithoek van hun rijk, inclusief hun gebieden in het Midden Oosten. Daarom is het dan ook niet ondenkbaar dat de paardenrassen uit die gebieden bijna allemaal Andalusisch bloed in de aderen hebben stromen.

De Spaanse Rijstijl

Na verloop van tijd hadden de Romeinen niet alleen de Spaanse paarden overgenomen, ze hadden ook de Spaanse rijstijl overgenomen. De Spanjaarden reden, net als de Moren, met korte beugels. Ook begonnen de Romeinen gebruik te maken van lansen, met aanval- en -terugtrektechnieken. Deze techniek hadden ze ook van de Spanjaarden afgekeken. Heel wat jaren (zo dan niet eeuwen) later begonnen de Spanjaarden met het rijden van "a la brida", net zoals de Europeanen al eeuwenlang deden. A la brida betekent net zoveel als het rijden met lange teugels.

De Middeleeuwen en de Renaissance

In de Middeleeuwen en de Renaissance behoorde de wereld toe aan het Spaanse paard.
Veel rassen zijn gebaseerd op de Spaanse paarden en bezitten dan ook Spaans bloed.

Een aantal rassen die veel Spaans bloed bezitten, en welke vandaag de dag nog bestaan zijn:
  • De Fries,
  • Lippizaner,
  • Kladruber,
  • Napolitano,
  • Karst,
  • Cleveland Bay,
  • Irish Draught,
  • Connemara Pony en
  • (vele) voorlopers van de Duitse warmbloedrassen.
De Engelse Volbloed (ofwel Thoroughbred genaamd) is een afstammeling van de 'Royal Mares of Britain' en Oosterse hengsten. Deze "Royal Mares of Britain" waren ook van Spaanse afkomst. Bij de rassen die Spaans bloed bezitten - en die vandaag de dag nog bestaan - is de Spaanse afkomst nog steeds duidelijk zichtbaar.

Het vergeten Spanje

Waarom zijn wij het Spaanse ras dan ogenschijnlijk vergeten? Rond het jaar 1900 waren de "wetenschappelijke" geschriften erg in zwang. Jammer genoeg was in deze geschriften Spanje bestempeld als een stil en vergeten gehucht. Deed Spanje er dan niet meer toe???

Paardenrennen en vossenjachten waren geliefd, niet dat hogeschool dressuur met die Spaanse paarden. Men had de paarden nodig die hard konden rennen, niet de paarden die de verzamelde bewegingen konden laten zien, of laat staan paarden die op hun achterbenen konden staan! Hierdoor werden in de boeken alleen de Thoroughbred en de Arabier beschreven, paarden die hard konden rennen en die Arabisch bloed bezaten. Het Spaanse paard werd nergens meer benoemd, het was gewoon compleet vergeten. Of het Spaanse paard werd gemakkelijk afgedaan als een onbelangrijk bijproduct, een nietsnut.

Nu Spanje weer in de schijnwerpers staat

Nu de interesse in het Spaanse paard weer nieuw leven is ingeblazen, zijn er vele mensen die grondig onderzoek doen naar het Spaanse paard en zijn geschiedenis. Vele van deze onderzoekers zijn verbaasd en zeggen: "Het Spaanse paard heeft een grote en interessante geschiedenis, dit Andalusische ras is eigenlijk een oeroud ras!!"

De moderne auteurs, die wel (grondig) onderzoek gedaan hebben, schrijven nu dat er eigenlijk 3 paardenrassen de basis vormen van de meeste (moderne) paardenrasesn:
  • De Arabier,
  • De Berber en
  • De Andalusiër

Rasbeschrijving van de Andalusiër

Het Exterieur

  • Het Hoofd: De Andalusiër beschikt over een fijn, lang hoofd en heeft vaak een ramsneus. Het  voorhoofd van de Andalusiër is meestal plat.
  • De Ogen: Andalusiërs hebben grote, ronde en zachte ogen. De ogen zijn sprekend.
  • De Oren: De oren zijn klein en puntig.
  • De Hals: De hals is wat aan de korte kant, maar is wel heel sterk en gespierd.
  • Manen en Staart: De manen zijn zwaar, evenals de staart. manen en staart zijn van zilverwit zijde-achtig haar en lang. De staart is laag ingeplant.
  • Rug: De rug is kort en gespierd.
  • Schouders: Gespierd.
  • Schoft: Laag en rond.
  • Achterhand: Goed gespierd.
  • Kruis: Laag en rond, net als de schoft.
  • Benen: Het benenwerk is sterk. De benen beschikken over een korte koot en pijp.

Kleur

De karakteristieke kleur van de Andalusier is schimmel. Wel komen zwart, bruin en vos ook voor. Naarmate het paard ouder wordt, worden de schimmels witter van kleur.

Stokmaat

De stokmat ligt tussen de 1.55 en de 1.64 meter.

Beweging

De beweging is verheven, de gangen zijn weinig ruim, maar zeer gelijkmatig. De Andalusiër heeft een kenmerkende hoge knieactie.

Het karakter

De Andalusiër is een eerlijk, trots en intelligent paard. Het heeft een vurig temperament, maar blijft zachtmoedig. Het paard is moedig en meegaand. Het is een gewillige werker en het paard leert graag en gemakkelijk. Door zijn gewillige en zachtmoedige karakter, is dit ras een uitstekend beginnerspaard en goed voor recreatief rijden. Men noemt dit type paard vanwege zijn bouw ook weleens een barokpaard; dit komt omdat dit paard tijdens de Renaissance gebruikt werd om de klassieke rijkunst te beoefenen, aan het hof

Gebruiksmogelijkheden

De Andalusiër is een licht rijpaard en een uitmuntend dressuurpaard. Wanneer de Andalusiër veredeld wordt met de Thoroughbred en de Anglo-Arabier, is dit ras ook zeer geschikt als springpaard. De Andalusiër is zeer populair als circuspaard en is een vaak geziene gast in shows en spektakels. Dit komt voornamelijk door het sprookjesachtige, betoverende uiterlijk van de Andalusiër.

Bijzonderheden

Dit ras is zo zachtmoedig, dat de hengsten in Spanje niet of zeer zelden gecastreerd worden. Door zijn natuurlijke vertrouwen in zijn begeleider of berijder, is dit een geschikt paard voor buitenritten. Ook maakt dit de Andalusiër tot een uitstekende bondgenoot in oorlogstijd, en dit ras bewijst zich vandaag de dag nog steeds bij het Spaanse stierenvechten. In tegenstelling tot vele paardenrassen, vertoont de Andalusiër zeer zelden wangedrag in zijn (of haar) stallingen.

In Spanje worden de volgende typische Spaanse rijkunsten nog steeds beoefend:
  • Doma Classica
  • Alta Escuela
  • Doma Vaquera.
Door zijn sprookjesachtige uitstraling is dit paard zeer geschikt en veel gevraagd voor feesten, shows en parades.

Het Stamboek van de P.R.E.

Veel liefhebbers van de Andalusiër vragen zich regelmatig af hoe het nou precies zit met de stamboekpapieren van dit schitterende paardenras. Dit is een veelgestelde vraag met hieronder de uitleg.

Wanneer een hengstveulen of een merrieveulen van erkende stamboek-oudres wordt geboren, hoort er bij het veulen automatisch een Certificado De Inscirpicon. Van dit certificaat dient een kopie opgestuurd te worden naar de voorzitter van de landelijke vereniging. Daarnaast dient het veulen op de eerstvolgende keuring aangeboden te worden ter identificatie. Het veulen wordt dan ingeschreven in het Nederlandse Studbook (en ook meteen uitgeschreven in het land van herkomst; wanneer dit aan de orde komt).

In het Nederlandse Studbook kunnen alleen dieren ingeschreven worden die in het bezit zijn van het Certificado de Inscripcion (of een Certificado de Reproductor), én als het dier nog ingeschreven staat in een Studbook, afkomstig uit het buitenland. Deze laatste regel valt af wanneer een Andalusiër in Nederland wordt geboren en het veulen aan dezelfde eisen voldoet.

Uw paard aanbieden voor de fokkerij

Wanneer uw paard 3 jaar of ouder is, maar maximaal 7 jaar oud is, kunt u uw paard laten keuren voor de fokkerij. Wanneer uw paard is goedgekeurd, krijgt uw paard op het Certificado De Inscripcion een stempel met de mededeling dat uw paard is goedgekeurd voor de fokkerij, waar en wanneer. Uw paard wordt door 3 (erkende) juryleden beoordeeld op 10 onderdelen. Behaalt uw paard daarbij 70 punten of meer, maar zonder een 5 op de lijst, dan wordt uw paard goedgekeurd voor de fokkerij. Ook wanneer uw paard wordt afgekeurd voor de fok, wordt dit op het Certificado de Inscripcion vermeld.

Voor de Andalusiër is maar één stamboek te vinden, welke wordt beheerd door het Ministerie van Defensie, afdeling Cavalerie te Madrid (Spanje). Van hieruit worden alle Andalusiërs van over de gehele wereld geregistreerd.

In Spanje is een landelijke vereniging van fokkers, genaamd de ANCCE (Associacion Nacional de Criadores de Caballos de pura raza Española).

Enkele Fabels over het Andalusische Ras

Misverstanden

Door (ernstige) foutieve teksten in boeken en op internetsites, meestal in het Engels, zijn er enkele grote fabels over de Andalusiër de wereld in geholpen. Deze fabels vernietigen de ware geschiedenis van de Andalusiër, waardoor de fouten grotesker zijn dan ze daadwerkelijk lijken. Jammer genoeg worden deze fouten nog steeds herhaald door de hedendaagse auteurs, omdat ze geen zin hebben om goed onderzoek te doen naar de herkomst van dit schitterende ras.

Ik heb voor u de twee grootste fabels opgezocht, zodat u uw kennis van de Andalusiër weer wat kunt gaan bijschaven.

Arabisch Bloed

Het eerste (en tevens ook het grootste) misverstand dat er over dit ras de ronde doet, is dat het een afstammeling is van het Arabische paard. Hier is echt 0.0% van waar. In de P.R.E. (Pura Raza Española); resp. de Andalusiër komt helemaal geen Arabisch bloed voor, alleen maar Spaans bloed. De P.R.E. stamt namelijk af van de Sorraia-pony en de Berber.

De Karthuizer Andalusiër

Het tweede grote misverstand is dat het ras afkomstig is uit een abdij in de buurt van Karthuizen, welke volgens 95% van de boeken het ras in de 15e eeuw gefokt zouden hebben en het zuiver hielden. Ook hier is helemaal niets van waar. Weliswaar fokten deze monniken paarden, maar gebruikten daarvoor een ander (onbekend) paardenras.

In de geschiedenis leed Spanje onder een invasie van Franse troepen, waarbij veel van de Andalusische paarden werden geslacht of geroofd. Op dit moment besloten de Karthuizer monniken de beste (achtergebleven en nog levende) Andalusische paarden te verbergen, om dit schitterende ras tegen uitsterven te behoeden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten