Paarden zijn levendbarende dieren. Dat
wil zeggen dat de veulens levend ter wereld komen en, bijvoorbeeld, niet uit
een ei. Omdat paarden ook prooidieren (dus vluchtdieren) zijn, is het de taak
van de moeder om goed voor haar kroost te zorgen en deze te beschermen. Lees in
deze tekst alles over het moederinstinct bij paarden.
Voor
de geboorte
Nog
voordat het veulen is geboren, wakkert het moederinstinct bij de merrie aan.
Dit instinct zal haar precies vertellen wat zij moet doen om zo goed mogelijk
voor haar veulen te zorgen. Ook laat het moederinstinct haar weten in welke
gevallen zij haar veulen moet beschermen, wanneer het moet slapen en
dergelijke.
Vlak
voordat de bevalling begint, zal het moederinstinct van start gaan. De merrie
zondert zich af van de kudde om haar veulen in alle rust te baren. In
tegenstelling tot bij mensen en andere diersoorten, kan de merrie haar
bevalling uitstellen uit veiligheidsoverwegingen. Als er bijvoorbeeld gevaar
dreigt van een naderend roofdier, is het niet verstandig om rustig te gaan
bevallen. Pas als de merrie van mening is dat het veilig is, zal zij ervoor
zorgen dat de bevalling gaat beginnen.
De geboorte
De
merrie heeft ervoor gezorgd dat zij een rustig plekje heeft uitgezocht om te
gaan bevallen. Als het veulen is geboren, zal zij precies weten wat zij moet
doen. Als eerste bijt zij de navelstreng van het veulen door, waarna ze
hem gaat wassen. Het wassen heeft als doel om het veulen droog te maken, ervoor
te zorgen dat het veulen warm blijft en dat de bloedsomloop op gang gebracht
wordt.
De eerste
stappen
Als
het veulen genoeg op krachten is gekomen, zal het gaan staan. Dit gebeurt
doorgaans binnen twintig tot dertig minuten. De merrie zal haar veulen altijd
aanmoedigen om te gaan staan, zodat hij kan gaan drinken. Het drinken van de
eerste moedermelk is van een groot belang, omdat daar speciale stoffen in
zitten die het veulen beschermen tegen een aantal infecties. Ook gaat het
veulen drinken om zoveel mogelijk op krachten te komen. De eerste een tot twee
uur na de geboorte zijn belangrijk om de band tussen merrie en veulen tot
stand te brengen. In deze periode maken zij voor het eerst kennis met elkaar,
ruiken zij elkaar voor het eerst en leren ze elkaar te herkennen. Deze
moeder-kind band is zeer sterk en zelfs als de twee dieren twintig jaar van
elkaar gescheiden leven, zullen zij elkaar na deze lange tijd nog steeds herkennen!
Als
het veulen nog maar een uur tot twee uur kan staan, zal de moeder het jong gaan
aansporen om te galopperen. Dit doet zij om het aan te moedigen in geval
van nood te vluchten. Vluchten is van groot belang voor het veulen, omdat het
nog zeer kwetsbaar is voor roofdieren. De eerste keren dat het veulen aan
het galopperen is, blijft hij dicht tegen zijn moeder aan. Als er echt sprake
is van gevaar, zal de merrie altijd tussen het gevaar en het veulen in
staan, zodat de vijand eerst langs de merrie moet, voor de vijand bij het jong
kan komen.
Merrie vecht
terug
Als
de merrie en het veulen moeten vluchten voor eventueel gevaar, slaan zij altijd
op de vlucht. Maar als vluchten geen zin meer heeft, aarzelt de merrie niet om
de confrontatie met de vijand aan te gaan. Ze zal zorgen dat het veulen achter
haar blijft. Uit angst dat haar veulen wat overkomt, reageert zij zeer
agressief op de vijand. Dit is onder andere te zien aan het feit dat zij gaat
bijten en slaan in de richting van de belager. Met slaan wordt bedoeld dat zij
met haar achterbenen gaat trappen. Dit beschermende gedrag tegenover haar
veulen gaat heel ver. Ze gaat nog liever dood dan dat de vijand haar veulen
aanraakt. De merrie gaat dus letterlijk door het vuur om het leven van haar pasgeboren
jong te beschermen.
Een keurige
opvoeding
De
merrie is naast de grote beschermer van haar veulen ook de
leermeester van het veulen. Spelenderwijs zal zij haar jong leren wat goed is,
wat fout is en wat gevaarlijk kan zijn. Tijdens het spelen bepaalt de merrie de
regels en de grenzen van het spel. Ze laat het veulen onder andere zijn plaats
in de sociale rangorde (van de kudde) zien, ze leert hem zichzelf en anderen
niet in gevaar te brengen en ook laat ze hem weten dat hij voorzichtig moet
zijn met te veel onbesuisdheid. Het spelenderwijs dingen leren, is zeer
belangrijk voor een veulen. Zo zal het echt opgroeien tot een paard die weet
hoe hij zich moet gedragen en wat er van hem verwacht wordt.
Etenstijd!
Naast
het feit dat de merrie haar kroost zal laten zien wat wel en niet mag, zal zij
het jonge dier ook duidelijk maken welk voedsel eetbaar is en welk voedsel
giftig. Het veulen staat aan de zijde van zijn moeder te grazen. Dit doen
moeder en kind neus aan neus, zodat het veulen precies hetzelfde eet als wat de
moeder eet. Als de merrie een giftige plant tegen komt, laat zij dit aan haar
veulen weten door te gaan ‘snurken’ uit haar neusgaten. Dit is een
waarschuwingsteken dat zich pertinent vestigt in de hersenen van het veulen.
Dit gesnurk, in combinatie met de geur van de giftige plant, zorgen ervoor dat
het veulen voor de rest van zijn leven niet van deze plant gaat eten.
Maar,
het veulen leert op deze manier niet alleen welk voedsel gevaarlijk is, het
leert zodoende ook het voedsel te herkennen welke gewoon gegeten kunnen worden.
Dit kan bijvoorbeeld hooi, bix of ander voedsel zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten